Cách mạng công nghiệp là sự kiện cơ bản đánh dấu việc chuyển biến từ xã hội sang giai đoạn văn minh công nghiệp. Cách mạng công nghiệp là sự biến đổi sâu sắc về chất của nền kinh tế mà đặc trưng cơ bản của nó là việc thay thế lao động thủ công bằng máy móc., việc sử dụng rộng rãi năng lượng than đá và phương thức sản xuất mới.
Sau cuộc cách mạng tư sản của các nước trên thế giới sau khi thành công là sự ra đời và phát triển của chế độ tư bản, ngay cùng thời gian đó là cuộc cách mạng khoa học và công nghệ được tiến hành và đạt được hành loạt những thành tựu lớn với những phát minh vĩ đại như Năm 1733 John Kay đã phát minh ra “thoi bay”, Năm 1765 Giêm Hagrivơ ( James Hagreaves ) đã chế được chiếc xa kéo sợi kéo được 8 cọc sợi một lúc,..trong đó phải kể đến máy động cơ hơi nước. Sự ra đời của máy hơi nước là một trong những bước ngoặt lớn của loài người, đó là một trong những thành tựu văn minh vĩ đại mở ra một cánh của mới cho lịch sử văn minh thế giới.
Máy hơi nước là phát minh quan trọng nhất để làm lên một cuộc cách mạng công nghiệp. Nhu cầu của sản xuất là động lực trực tiếp thúc đẩy việc cải tiến kỹ thuật. Những phát minh kỹ thuật đầu tiên xuất hiện trong ngành dệt đó là “Thoi bay” do Jonh Kay phát minh, nó làm cho dệt nhanh hơn, rộng hơn.
Năm 1767, James Hargreavers chế tạo ra máy kéo sợi 16-18 cọc đầu tiên có tên là Jenny sau đó nó được nhiều nhà phát minh khác cải tiến cho chất lượng và hiệu quả cao hơn.
Cho đến năm 1785, Chiếc máy dệt đầu tiên ra đời do Cartwright phát minh là nó được hoàn thiên năm 1800.
Cùng với máy móc thì kỹ thuật nhuộm màu in hoa cũng đạt được những tiến bộ lớn, góp phần củng cố địa vị trong nghành dệt.
Tuy nhiên, những phát minh máy móc trên có ý nghĩa quan trọng cho phát triển sản xuất, tăng năng xuất, nhưng tự bản thân chúng chưa làm lên cuộc cách mạng công nghiệp. Cần phải có nguồn động lực cho máy móc. Ban đầu người ta sử dụng sức nước, nhưng nó lại hạn chế vì không phải ở đâu cũng lợi dụng được sức nước, đặc biệt ở những nước phương Tây vào mùa động lạnh giá việc dùng động lực của nước càng trở lên khó khăn hơn. Cho đến năm 1769 khi tìm cách cải tiến máy hơi nước của Thomas Newcomen, James Watt (1736-1819) – một kỹ sư làm việc ở văn phòng thí nghiệm thuộc trường đại học Glasgow (Scotland) đã chế tạo ra máy hơi nước – một phát minh vĩ đại thế kỷ. James Watt tiếp tục hoàn thiện máy hơi nước của mình cho đến khi ra đời máy hơi nước kép. Máy hơi nước đưa vào sử dụng mới thực sự đánh dấu mốc mở đầu của quá trình cơ khí hóa.
Máy hơi nước nhanh chóng được sử dụng để tạo đông lực cho các nghành công nghiệp nhờ đó sức sản xuất ra tăng nhanh chóng và năng xuất lao động cũng vậy, máy hơi nước dần thay thế sức lao động thủ công. Với việc sử dujg máy hơi nước, các nhà máy ở Anh bắt đầu hình thành.
Với máy hơi nước hoạt động giao thông cùng trở lên phát triển với sự ra đời của tàu hỏa chạy bằng động cơ hơi nước rồi tàu thủy cũng được trang bị động cơ này, năm 1804, chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên chạy bằng hơi nước đã ra đời. Đến năm 1829, vận tốc xe lửa đã lên tới 14 dặm/giờ. Thành công này đã làm bùng nổ hệ thống đường sắt ở Châu Âu và Mĩ. Năm 1807, Phơntơn (Robert Fulton) đã chế ra tàu thuỷ chạy bằng hơi nước thay thế cho những mái chèo hay những cánh buồm. Thực sự động cơ hơi nước đã làm được những điều thật tuyệt vời cho quá trình công nghiệp hóa ở các nước Phương Tây, đặc biệt là nước Anh – nơi được coi là “công xưởng của thế giới”
Cách mạng công nghiệp không chỉ đơn thuần là cuộc cách mạng công cụ, nó đã gây ra những biến đổi lớn trong quan hệ xã hội và cấu tạo giai cấp. Ăngghen từng nhận xét: “Hơi nước và máy công cụ mới đã biến công trường thủ công thành đại công nghiệp hiện đại và, do đó, đã cách mạng hóa toàn bộ nền móng của xã hội tư bản”.
Như vậy có thể nói rằng sự ra đời của máy hơi nước thực sự đã làm lên một cuộc cách mạng của con người trong việc khám phá và chinh phục thế giới xung quanh. Động cơ hơi nước là cơ sở đánh cho toàn bộ nền công nghiệp sau này, nó quyết định tới sự phát triển của mọi loại hình hoạt động trong xã hội có nhu cầu sử dụng đến sức thay thế loa động thủ công tay chân. Động cơ hơi nước có ý nghĩa quan trọng trong thành tựu văn minh của con người.